نگاهی به سیستم اینمی در بدن انسان

سیستم های ایمنی در بدن موجودات زنده دارای بالاترین حساسیت ها و سنسروهای هشدار دهنده محسوب میشوند.

این مکانیسم در بدن ما جایگاه ویژه ای دارد که در صورت اختلال در آن مرگ موجود حتمی می باشد.با نگاهی به مکانیسم ایمنی در بدن بهتر با عملکرد این قسمت  آشنا خواهیم شد.

واکنش ایمنی

سیستم رتیکولو آندوتلیال و لوکوسیتهای خون ( گلبولهای سفید ) اعظم مقاومت طبیعی بدن را در مقابل عفونت و مسمومیت ها تاءمین می نمایند بعضی از پروتئین های بدن می توانند مانع حساسیت یا آلرژی شوند و در بدن بطور طبیعی وجود دارند این مقاومت طبیعی را که در مقابل سموم و عفونت ها و جود دارند ایمنی طبیعی گویند.

بعد از تولد به علت وجود این پروتئین ها بعضی از میکروبها نمی توانند به بدن حمله کنند، ماده ای به نام پروپردین properdine از پلاسما جدا کرده اند که تقریباً دو برابر وزن ملکولی گاماگلوبولین میباشد از بین بردن این ماده به وسیله اشعه حساسیت بدن را در مقابل بعضی از بیماریها زیاد می کند یعنی مقاومت بدن کم می شود. گرچه پروپردین تنها عاملی است که به عنوان عامل ایجاد کننده ایمنی طبیعی شناخته شده است، مع هذا امکان دارد که علاوه بر گاماگلوبولین های طبیعی پلاسما، موارد مشابهی وجود داشته باشد که بتواند این ایمنی را تاءمین نماید. پدیده ایمنی طبیعی کم کم در مقابل تهاجم میکروبها در بدن به وجود می آید و بعداً بدن در مقابل همان میکروب مقاومت از خود نشان می دهد عامل مهمی که باعث پیدا شدن مقاومت بدن می شود آنتی ژن و ماده مخصوصی که بر ضد آن مهاجم در بدن تشکیل می شود، آنتی کور گویند واکنشی که بدن در مقابل آنتی ژن و آنتی کور به وجود می آورد واکنش ایمنی گویند.

آنتی ژنها

عوامل موهاجمی که بدن را دستخوش بیماریها قرار می دهند اغلب ترکیب پروتئینی دارند، عموماً سموم ترشح شده از میکروبها و ویروسها و نیز خود میکروبها و ویروسها از جنس پروتئین ها می باشند و اصولاً پروتئین بکار رفته در آنها دارای وزن ملکولی زیاد است باید دانست که موادی مانند چربی ها و قندها که وزن ملکولی زیاد دارند تاکنون توانسته اند واکنش ایمنی در بدن به وجود آورند یعنی می توانند خاصیت آنتی ژن داشته باشند اما با قدرت کمتر.

پروتئینهای خود بدن قادر به ساختن آنتی ژن نیستند اما اگر از شخصی به شخص دیگر وارد شدند، این خاصیت را پیدا میکنند مثل تزریق خون ناسازگار یا مثلاً در پیوند نسجی از یک فرد به فرد دیگر ممکن است حساسیت نشان داده شود و پیوند نگیرد، اما در دو قلوها که خونشان یکی است این عمل انجام پذیر است.

آنتی کورها

موادی که برعلیه سم وارد شده میکروبها ویا مواد وارد شده دیگر در بدن بوجود می آید آنتی کور نامیده می شود.

آنتی کور اغلب از ملکولهای گاماگلوبولین می باشند و بعضی از آنها از نوع الفا یا بتا گلوبولین هستند اما از نظر نیرو مثل یکدیگرند، واکنش آنتی کوری بدن بیشتر در مقابل همان آنتی ژن اختصاصی است یعنی هر آنتی ژنی که آنتی کور به وجود آورد، آن آنتی کور ضد همان آنتی ژن رقیب خود می باشد برای آنتی ژنهای دیگر نمی تواند عرض اندام کند.

آنتی کور می تواند در هر قسمت از سیستم بافت رتیکولوآندوتلیال ( بافت هم بند ) به ویژه در گره های لنفی مغز استخوان و حتی در بافت لنفی، دیواره دستگاه گوارشی و معده و روده ها ساخته شود، محلی که آنتی کور ساخته می شود با محلی که آنتی ژن یا عامل بیماری زا وارد شده اشت ارتباط نسبی دارد، مثلاً اگر آنتی ژن در پوست واری شد، آنتی کور در گره های لنفی می باشد که آن را (پشک ) نامند این موضوع در امر معالجه و پاکسازی بدن خیلی مؤثر است زیرا: هر عضوی که بیمار شده است بایستی داروی ضد درد همان عضو به کاربرند، برای اینکه بیماری در محل برخورد آنتی ژن به عضو به وجود می آید لذا می توان گفت که داروها عامل کمک دهنده به سلولهای سازنده آنتی کور می باشند.

تعداد آنتی کورهای به وجود آمده به چه چیز بستگی دارد؟

بدن یک فرد می تواند در هر آن مقدار زیادی آنتی کور بسازد و به آنتی ژنهای وارد شده جواب مثبت دهد این در صورتی است که تعداد آنتی ژنهای وارد شده یکسان باشّند، اما اگر یکی از این آنتی ژنها قویتر باشد پاسخ آنتی کورها فقط به همان نوع قویتر است.

از این مسئله باز نتیجه گرفته می شود که: عوامل بیماری زا آنکه قدرت بیشتری دارد خود را نشان می دهد مثلاً در موقع خوردن غذاهای متعدد، یا داروهای متنوع آنکه قدرت اثرش بیشتر باشد خود را نشان می دهد تغییراتی را که بدن آدمی در مقابل بعضی از عوامل نشان می دهد اصطلاحاً آلرژی و حساسیت می نامند که این تغییرات در افراد متفاوت است یعنی همه موادی که باعث آلرژی می شوند نزد افراد یکسان نیست از این جهت آثار حاصله برای افراد برابر و مثل هم نیست لذا مشاهده می شود که هر کس در مقابل چیز بخصوصی حساس است.

مکانیسم پیدایش حساسیت یا آلرژی را چنین بیان می کنند که: بر خورد آنتی ژن یا حساس کننده نه اولیه با آنتی کور یا ضد سمی که قبلاً در بدن وجود داشته و به سلولها چسبیده است، باعث پیدایش آلرژی خواهد شد و همین بر خورد آنتی کور باعث ورم و فساد سلولها خواهد شد که نتیجتاً سلول پاره شده ماده سمی در خون می ریزد، این ماده سمی باعث عوارضی خواهد شد که بر حسب مزاجها و انسانها عکس العمل متفاوتی به وجود می آورد.

مواد سمی که بوسیله سلولهای آزرده در خلال واکنش آلرژیک بوجود می آید چیست؟

مواد متعدد و مختلفی که در دنباله واکنش آلرژیک به وجود می آید از سلولها خارج شده و این مواد شامل هیستامین و مواد شبیه به هیستامین، استیل کولین، آوتوزین، لیتزوسیتین، هپارین، لکوتاکسین و حداقل یک آنزیم پروتئولیتیک می باشد.

مسلم است که مقداری از این مواد به هر نقطه ای از بدن (به وسیله جریان خون ) برسد، ضایعه ای ایجاد خواهد کرد، بنابراین ضایعه آلرژیک می تواند در نقاط دیگر غیراز کانون واکنش بین آنتی ژن و آنتی کور حالت غیر طبیعی به وجود آورد.

بیشتر رنجها و دردها پراکنده بدن ممکن است دارای یک مبداء باشد که ار آنجا به جای دیگر سرایت کرده است و با معالجه آن عضو سایر اعضاء بهبودی خواهند یافت لذا خاطرنشان می سازد که در صفحات آینده بحث زیادی در این باره می شود که مثلاً سردرد با علت معده ای یا سردرد به علت رحمی یا پادرد به علت ورم روده و غیره اینها همه پایه و اساس علمی دارد و بایستی مورد توجه قرار گیرد.

حساسیت افراد نسبت به آلرژی ها

بعضی از افراد ممکن است به چند ماده شیمیائی حساسیت از خود نشان دهند و زمینه مساعدی برای ابتلاء به بیماری های مختلف داشته باشند.

آلرژن ها چند نوع می باشند از جمله:

آلرژن هائی از راه تنفس وارد می شوند مثل پولن گیاهان، قارچ ها، گرد و غبار بلا منشاء گیاهی، ذرات پوست و پشم، بخار های مختلف، داروی آرایشی، عطرها و بوهای تند.

آلرژن ها یا حساسیت دهنده های خوراکی

بیشتر غذاها ممکن است باعث حساسیت شوند، لاکن گندم، شیر، ماهی، آجیلها، شکلات، گوشت و توت فرنگی و غیره بیماری زاترند.

حساسیت دهنده های داروئی

همه داروها می تواند حساسیت ایجاد کنند، اما ترکیبات آسپرین و مسکن ها و سولفامیده شایع ترند.

آلرژی از عوامل عفونت زا

مثل باکتریها، انگلها، قارچها، و انواع ویروسها و انواع باسیلها و غیره که نوع حساسیت نسجی ایجاد می کنند. مثل توتوبرکولهای سلی گومهای سیفلیسی و سایر گرانولوم ها.

آلرژن های فیزیکی

مثل گرما، سرما، نور وسایر اشعه ها، فشارو غیره.

آلرژن های تماسی

این دسته از مواد حساسیت دهنده بر روی پوست و مخاط اثر کرده و سبب بروز درماتیت یا ورم می گردد. متداول ترین حساسیت دهنده های پوستی یا تماسی عبارتند از گلها، مواد رنگی، لاستیک، فلزات مواد حشره کش، پوست حیوانات مختلف، چرم، جواهرات، مواد آرایشی، بسیاری از مواد صنعتی، شیمیائیف سیمان وبرای خانمها بخصو ص پودر رخشوئی و مواد پاک کننده مثل مایعات ظرفشوئی و عیره.

ورم ملتحمه بهاره

یک نوع آلرژی فصلی است که درای عامل آلرژن یا حساسیت دهنده ای مقاوم می باشد که بیمار را سالها مبتلا به خارش و ورم، قرمزی و سوزش می نماید که پولن های گیاهی، اسپور قارچها گرد و غبار گوناگون، پر، کرک حیوانات و یا غذاها می توانند عامل این بیماری باشند.

کهیر ( خیز عصبی عروقی )

کهیر عبارت است از لکه های آلرژی موضعی که در لابلای جلد ( پوست ) به وجود می آید، در خیز عروقی بثورات مشابه کهیر است اما وسعت ناحیه خیز بیشتر است و بثورات عمقی تر قرار می گیرند در هر صورت باید دانست که بین این دو فرق مهمی وجود ندارد و این دو کیفیت را نمی توان از هم جدا به حساب آورد، علت بیشترین این بیماری ها همانا غذاها هستند.

مهمترین عامل کهیر حاد را ممکن است خوردن میوه جات و سبزیجات فصلی دانست، آجیلها نیز می توانند عامل بیدار کننده ای باشند، در گهیر مزمن بیشترین عامل را می توان تخم مرغ، گندم، گوشت، پیاز، داروها مثل آسپرین، پنیسنلین، داروهای خواب آور، فیناستین پرومورهاف گزش حشرات، تزریق سرمهای حیوانی، هورمونها یا هر چیزی که دارای مواد فوق باشد باید دانست که به محض ورود به بدن حساس، کهیر ظاهر می نمایند.

درمان کهیر

گیاه درمانی به پاکسازی خلط غالب اهمیت می دهد زیرا معتقد است که بیشتر بیماریها از طریق گوارش است.

رینیت آلرژیک

( یا تب یونجه آتو پیک یا رینیت آلرژیک دائمی )

این بیماری نوعی آماس مخاطی است و علائمی چون عطسه فراوان، آبریزش از بینی احتقان بینی که معمولاً با ورم پلک چشم و حلق  همراه است، این عارضه گاهی در فصول معینی از سال پیدا شده و زمانی دائمی می باشد.

تب یونجه ( یا بیماری پولن )

تب یونجه که نوع فصلی رینیت آبرژی می باشد معمولاً در اثر پولنها یا قارچهائی که به وسیله باد در فضا پراکنده می شود به وجود می آید، نوع بهاره این مرض حساسیتی است که در مقابل پولن گیاهی به وجود می آید که این گیاهان حساسیت دهنده عبارتند از: درخت بلوط نارون، افرا، درخت گل و غیره.

نوع تابستانی این مرض بیشتر حساسیت در مقابل پولن علفها، نظیر زنگ گندم و ذرت و برخی کفکها یا اسپورقارچها و غیره است.

نوع پائیزه آن بیشتر در پائیز شدت کرده و مربوط به گیاهانی که برگزیی دارند می باشد.